شهرت حکیم ابوالفتوح عمر بن ابراهیم خیام نیشابوری بیشتر در حکمت، طب، نجوم و ریاضیات بود، ولی امروزه، بیشتر او را به سبب رباعیاتش می‌شناسند.
این رباعی‌ها بسیار ساده و بی‌آرایش و به دور از تصنع و تکلف و در کمال فصاحت و بلاغت، سروده شده‌اند.
در این اشعار، خیام، افکار فلسفیِ خود راکه در قالب مطالبی از قبیل تحیّر یک متفکّر در برابر اسرار خلقت و تاثّر از ناپیدایی سرنوشت آدمیان و کوتاهی حیات و مصائب آن است، بیان می‌کند.