احکام شرعی - احکام نماز/ - واجبات نماز/ - قیام <ایستادن> - تطابق با فتوای آیت الله العظمی بهجت

958 - قیام در موقع گفتن تکبیرة الاحرام و قیام پیش از رکوع که آن را قیام متصل به رکوع می گویند رکن است . ولی قیام در موقع خواندن حمد و سوره و قیام بعد ازرکوع ، رکن نیست و اگر کسی آن را از روی فراموشی ترک کند، نمازش صحیح است .

959 - واجب است پیش از گفتن تکبیر و بعد از آن مقداری بایستد تا یقین کند که در حال ایستادن تکبیر گفته است . ( اين مسأله در رساله آيةالله بهجت ذكر نشده است .)

960 - اگر رکوع را فراموش کند و بعد از حمد و سوره بنشیند و یادش بیاید که رکوع نکرده ، باید بایستد و به رکوع رود. و اگر بدون این که بایستد به حال خمیدگی به رکوع برگردد، چون قیام متصل به رکوع را بجا نیاورده ، نماز او باطل است .

961 - موقعی که ایستاده است باید بدن را حرکت ندهد و به طرفی خم نشود وبه جایی تکیه نکند. ولی اگر از روی ناچاری باشد، یا در حال خم شدن برای رکوع پاها را حرکت دهد، اشکال ندارد.

962 - اگر موقعی که ایستاده از روی فراموشی بدن را حرکت دهد یا به طرفی خم شودیا به جایی تکیه کند اشکال ندارد. ولی در قیام موقع گفتن تکبیرة الاحرام وقیام متصل به رکوع اگر از روی فراموشی هم باشد، بنابر احتیاط واجب باید نمازرا تمام کند و دوباره بخواند.

963 - ( به احتياط واجب ...) باید در موقع ایستادن هر دو پا روی زمین باشد. ولی ( ولي اگر ايستادن صدق كرد و روي يك پا از روي فراموشي قرار گرفت ،نمازش باطل نيست ، گرچه محل احتياط است . ولي لازم نيست سنگيني ...) لازم نیست سنگینی بدن روی هر دو پا باشد، و اگر روی یک پا هم باشد اشکال ندارد.

964 - کسی که می تواند درست بایستد، ( لازم است پاها را خيلي گشاد نگذارد كه به حال ايستادن معمولي نباشد.ولي اگر بگويند ايستاده است و يا از روي فراموشي پاها را بيش از متعارف بازكرد، نمازش باطل نمي شود، گرچه محل احتياط است .) اگر پاها را خیلی گشاد بگذارد که به حال ایستادن معمولی نباشد، نمازش باطل است .

965 - موقعی که انسان در نماز می خواهد کمی جلو یا عقب رود یا کمی بدن را به طرف راست یا چپ حرکت دهد، باید چیزی نگوید، ولی "بحول الله و قوته اقوم واقعد" را باید در حال برخاستن بگوید، و در موقع گفتن ذکرهای واجب هم بدن بایدبی حرکت باشد. بلکه احتیاط واجب آن است که در موقع گفتن ذکرهای مستحبی نماز، باید بدنش آرام باشد. ( اين مسأله در رساله آيةالله بهجت ذكر نشده است .)

966 - اگر در حال حرکت بدن ذکر بگوید، مثلا موقع رفتن به رکوع یا رفتن به سجده تکبیر بگوید، چنانچه آن را به قصد ذکری که در نماز دستور داده اند بگوید، باید احتیاطا نماز را دوباره بخواند. و اگر به این قصد نگوید بلکه بخواهدذکری گفته باشد، نماز صحیح است . ( اين مسأله در رساله آيةالله بهجت ذكر نشده است .)

967 - حرکت دادن دست و انگشتان در موقع خواندن حمد اشکال ندارد، ( پايان مسأله در رساله آيةالله بهجت .) اگر چه احتیاط مستحب آن است که آنها را هم حرکت ندهد.

968 - اگر موقع خواندن حمد و سوره یا خواندن تسبیحات بی اختیار به قدری حرکت کند که از حال آرام بودن بدن خارج شود، احتیاط واجب آن است که بعد از آرام گرفتن بدن ، آنچه را در حال حرکت خوانده دوباره بخواند. ( اين مسأله در رساله آيةالله بهجت ذكر نشده است .)

969 - اگر در بین نماز از ایستادن عاجز شود باید بنشیند، ( مگر بداند كه بعد از آن ، قبل از گذاشتن وقت ، توانايي بر ايستاده خواندن نماز را پيدا مي كند، كه در اين صورت بايد نماز را قطع كند و بعدا بخواند.و اگر از نشستن هم عاجز شود بايد بخوابد. ولي تا بدنش آرام نگرفته ، بنابر احتياطقرائت و ذكر را تنها به قصد قربت بخواند، نه به قصد ذكري كه در نماز دستورداده اند.) و اگر از نشستن هم ( به جميع اقسامش عاجز...) عاجز شود باید بخوابد، ولی تا بدنش آرام نگرفته باید چیزی نخواند.

970 - تا انسان می تواند ایستاده نماز بخواند، نباید بنشیند. مثلا کسی که در موقع ایستادن بدنش حرکت می کند یا مجبور است به چیزی تکیه دهد یا بدنش را کج کند یا خم شود یا پاها را بیشتر از معمول گشاد بگذارد، باید به هر طور که می تواند ایستاده نماز بخواند. ولی اگر به هیچ قسم ( نتواند بايستد بايد...) حتی مثل حال رکوع هم نتواند بایستد، باید راست بنشیند و نشسته نماز بخواند.

971 - تا انسان می تواند بنشیند، نباید خوابیده نماز بخواند. و اگر نتواند راست بنشیند باید هر طور که می تواند بنشیند، و اگر به هیچ قسم نمی تواند بنشیند باید به طوری که در احکام قبله گفته شد به پهلوی راست بخوابد، و اگر نمی تواند به پهلوی چپ ، ( بنابر احوط و اگر...) و اگر آن هم ممکن نیست به پشت بخوابد به طوری که کف پاهای او رو به قبله باشد. ( و اگر آن هم ممكن نيست به هر صورتي كه ممكن است نماز بخواند، ولي طوري باشد كه نزديكتر به نماز كسي كه به طور عادي ايستاده نماز مي خواند باشد. والا بايد نزديكتر به نماز كسي كه ايستاده نمي خواند باشد.)

972 - کسی که نشسته نماز می خواند، اگر بعد از خواندن حمد و سوره بتواند بایستدو رکوع را ایستاده بجا آورد، باید بایستد و از حال ایستاده به رکوع رود. و اگرنتواند، باید رکوع را هم نشسته بجا آورد.

973 - کسی که خوابیده نماز می خواند، اگر در بین نماز بتواند بنشیند، بایدمقداری را که می تواند نشسته بخواند. و نیز اگر می تواند بایستد، باید مقداری راکه می تواند ایستاده بخواند، ولی تا بدنش آرام نگرفته باید چیزی نخواند.

974 - کسی که نشسته نماز می خواند، اگر در بین نماز بتواند بایستد باید مقداری را که می تواند ایستاده بخواند، ولی تا بدنش آرام نگرفته باید چیزی نخواند.

975 - کسی که می تواند بایستد، اگر بترسد که به واسطه ایستادن مریض شود یا ضرری به او برسد، می تواند نشسته نماز بخواند. و اگر از نشستن هم بترسد، می تواندخوابیده نماز بخواند.

976 - اگر انسان احتمال بدهد که تا آخر وقت بتواند ایستاده نماز بخواند، می تواند اول وقت نماز بخواند، اگر چه احتیاط آن است که نماز را تأخیربیندازد. ( اين مسأله در رساله آيةالله بهجت ذكر نشده است .)

977 - مستحب است در حال ایستادن بدن را راست نگهدارد، شانه ها را پایین بیندازد، دستها را روی رانها بگذارد، انگشتها را به هم بچسباند، جای سجده را نگاه کند، سنگینی بدن را به طور مساوی روی دو پا بیندازد، با خضوع و خشوع باشد، پاها را پس و پیش نگذارد، اگر مرد است پاها را از سه انگشت باز تا یک وجب فاصله دهد، و اگر زن است پاها را به هم بچسباند. ( اين مسأله در رساله آيةالله بهجت ذكر نشده است .)