15 ربیع الاول
وفات راضى عباسى (329 ق)
احمد بن مقتدر ، معروف به " الرّاضی باللّه ( بیستمین خلیفه عباسی) " در سال 297 قمری دیده به جهان گشود و در سال 301، پدرش مقتدر عباسی، وی را مقام ولایت عهدی بخشید و در حالی که از عمرش بیش از چهار سال نگذشته بود، امارت مصر و مغرب را به وی واگذارد و کارهای او را به دست مونس خادم سپرد.
(1)
ولی در آن روزگار، عبیدالله مهدی و سپاهیانش، در شمال افریقا، دردسرها و درگیریهای فراوانی برای لشکریان "مقتدر عباسی" به فرماندهی "مونس خادم" به وجود آوردند.
مونس خادم که در خلافت عباسی، دارای مقام و جایگاهی مستحکم شده بود، به تدریج با مقتدر عباسی به مخالفت پرداخت و با گردآوری نیرو و ایجاد درگیری خونین با سپاهیان خلیفه، سرانجام در سال 320 قمری وی را در میدان نبرد به قتل آورد و با محمد بن معتضد عباسی بیعت نمود و وی را به »القاهربالله« ملقب ساخت.
(2)
از آن زمان، رخنهای ژرف در خلافت عباسیان پدید آمد و خلفای وقت، از سوی وزرا و سردمداران نظامی و فرماندهان عالی رتبه سپاهی، عزل ونصب میشدند.
با قدرت گرفتن برخی از فرماندهان نظامی، مونس خادم، خود اسیر دسیسههای آنان گشت و از سوی نیروهای خلیفه، زندانی و سپس کشته شد.
قاهر عباسی برای کم کردن قدرت فرماندهان عالی رتبه سپاه، در تعقیب برخی از آنان برآمد، ولی آنان به قصد او آگاهی یافته و خود دست به کار شده و او را مهلت ندادند و در طی یک عملیاتی، وی را دستگیر و زندانی نمودند و هنوز یک سال و نیم از خلافتش نگذشته بود، که عزلش کرده و به جای وی، " ابوالعباس، احمد بن مقتدر عباسی" را به خلافت برگزیدند و وی را به "الراضی بالله" ملقب ساختند.
قاهر عباسی، از عزل خویش و بیعت با الراضی باللّه، سر بر تافت و به شدت مخالفت نمود.
بدین جهت وی را آزار و شکنجه کرده و در نتیجه چشمانش را به میل کشیدند.
(3)
در سال 323 قمری، راضی باللّه، پسران خود ابوجعفر و ابوالفضل را منشور حکومت مشرق و مغرب داد.
(4)
سرانجام در نیمه ربیع الاوّل سال 329 قمری، راضی باللّه عباسی، پس از شش سال و یازده ماه خلافت، وفات یافت.
پس از او، خلافت به برادرش ابراهیم بن مقتدر عباسی معروف به "متقی للّه" رسید.
(5)
1- تاریخ ابن خلدون، ج 2، ص 570
2- همان، ص 605
3- همان، ص 616
4- همان، 633
5- همان، ص 635؛ البدایة و النهایة، ج 11، ص 222