1 ربیع الاول
نزول آیه اى در شأن امام على بن ابیطالب (ع) (1 ق)
خداوند متعال برای تحسین و تقدیر از کارکرد امیرمؤمنان، علی بن ابی طالب (ع) که در شب هجرت پیامبر اکرم)ص( خطر را به جان خویش خرید و برای فریب مشرکان قریش در بستر پیامبر(ص) آرمید، تا آن حضرت به راحتی از خانه خود و از شهر مکه بگریزد، آیهای بر پیامبرش نازل کرد و جان نثاری، فداکاری، تعهّد و ایمان حضرت علی (ع) را ستود.
خداوند متعال در این آیه مبارکه فرمود: وَ مِنَ النّاسِ مَنْ یَشْری نَفْسَهُ ابْتِغاءَ مَرْضاتِ اللّهِ، وَ اللّهُ رَئوُفٌ بِالْعِباد.
(1)
یعنی: برخی از مردم )با ایمان و فداکار همچون علی (ع) در لیلة المبیت، به هنگام خفتن در جایگاه پیامبر (ص) جان خود را در برابر خشنودی خدا میفروشند و خداوند نسبت به بندگانش مهربان است.
تمامی مفسران شیعه و اکثر مفسران اهل سنت، معتقدند که شأن نزول این آیه، فداکاری حضرت علی (ع) در لیلة المبیت و در بیان فضیلت و مقام آن حضرت است.
صاحب تفسیر شریف " مجمع البیان " گفت: این آیه در میان راه مکه و مدینه، به هنگام هجرت پیامبر(ص) بر آن حضرت نازل گردید.
(2)
هم چنین این مفسر گرانقدر روایت کرد: هنگامی که حضرت علی (ع) در بستر پیامبر (ص) خوابید تا پیامبر(ص) از دسیسه مشرکان بگریزد، جبرئیل در بالای سر حضرت علی (ع) و میکائیل در پایین پاهایش قرار گرفته ( و او را محافظت مینمودند ) و جبرئیل به آن حضرت، میگفت: آفرین و خوشا به افرادی مانند تو، ای پسر ابی طالب که خداوند متعال در میان فرشتگانش به تو مباهات میکند و به تو مینازد.
(3)
1- سوره بقره (2)، آیه 207
2- مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج 1-2، ص 535؛ تفسیر نمونه، ج 2، ص 47
3- مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج 1-2، ص 535؛ تفسیر نمونه، ج 2، ص 46؛ تاریخ الیعقوبی، ج 1، ص 358